این مسجد که به نام مسجد جامع نو یا مسجد دهوک نیز خوانده می شود٬ در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. گنبد این مسجد خمیده و ترکدار است که با کاشی سبز رنگ کاشی شده و پیرامون آن نیز کتیبه‌ای به خط کوفی قرار دارد. در زمان فتحعلی شاه قاجار حاجی حسین عطار قسمتی بر شبستان مسجد افزود و قسمت‌هایی از مسجد را نیز تعمیر نموده‌است. (منبع: ویکی پدیا)
سردر شرقی مسجد امیر چخماق کتیبه ای کاشی کاری شده مورخ ۸۴۱ دارد و حاوی نام شاهرخ بهادرخان و فاطمه بنت محمد است. کتیبه سردر شرقی مسجد به خط مولانا شمس الدین محمدشاه حکیم (شمس الدین محمد خطیب) است؛ و کتیبه دیگری بر گنبد مسجد به خط وی بوده که امروزه قسمتی از آن باقی است. در منابع ساخت مجموعه ای شامل مسجد و خانقاه و کاروان سرا و حمام و مهمان‌سرا و قنادخانه و بازار و چاه آب را به امیرچقماق نسبت داده و جزو عمارات زمان شاهرخ آورده اند. مسجد به سعی بی بی فاطمه خاتون، همسر شاهرخ پایان یافته است.
این مسجد در دوره صفویان به چقماقیه معروف بوده است. در سال ۹۷۲، زین الدین علی دباغ یک درچوبی وقف گرم خانه مسجد کرده است. در زمان فتحعلی شاه قاجار، حاجی حسین عطار قسمتی بر شبستان افزود و آن را تعمیر کرد. این مسجد تا دوره محمدشاه قاجار، که هنوز حصار شهر پابرجا بود، در خارج شهر قرار داشت. زیر گنبد احتمالا تزیینات نقاشی داشته که اکنون با گچ اندود شده است. (منبع: الف-۱)
برای مشاهده تصاویر بیشتر و همچنین مدارک فنی مسجد امیرچخماق یزد (شامل: پلان ها، برش ها، مقطع ها و پرسپکتیو) به بخش گالری تصاویر این مطلب، در ادامه صفحه مراجعه نمایید.
آدرس مسجد امیرچخماق یزد روی نقشه گوگل
